روانكاری چیست ؟

روانكاري علم تسهيل حركت نسبي سطوح درتماس بايكديگرمي باشدوروانكارماده اي است كه به منظور كاهش اصطكاك بين دوسطحي كه نسبت به هم داراي حركت هستندقرارمي گيرد وبا ايجاد فيلمي ازروغن از تماس فلزبافلزجلوگيري مي نمايد.

وظايف روغن هاي روانكار

روغن هاي روان كننده بسته به شرايط كار دستگاه وظايف زير راانجام مي دهند:

۱-روان كنندگي وكاهش اصطكاك باتشكيل فيلم روغن بين قطعات ثابت ومتحرك به منظوربه حداقل رساندن اصطكاك وجلوگيري وتقليل و تاخيردرسايش درحين كار.

٢-جذب وانتقال حرارت وخنك كردن وكنترل دماي قطعات.

٣-جلو گيري ازاثرات ضربه قطعات بريكديگردرحين حركات مكانيكي قطعات.

٤-اب بندي فواصل بين قطعات.

۵-جلوگيري از فساد و خورندگي.

۶-از ته نشين شدن مواد لجني در موتور جلوگيري كند.

مواد شیمیایی ياذرات ساييده شده موجوددرروغن وانتقال انها از Carrier ۷-عمل كننده به عنوان حامل محوطه ياتاقان هاوديگرنقاط روانكاري شونده به داخل مخزن روغن وجداكردن اين ناخالصي ها درداخل فيلتر روغن.

۸-شستشو وتميزكردن قطعات وجلوگيري ازته نشين شدن والودگي روغن(بخصوص درموتورهاي احتراق داخلي)

۹- صرفه جوئي درمصرف انرژي (كاهش توان مصرفي)اكاهش اصطكاك.

١٠ -بالا نگه داشتن راندمان و قدرت موتور.

۱۱ -معلق نگه داشتن موادزائدوجلوگيري ازرسوب انهابرروي قطعات.

۱۲ -حفاظت ازسطوح درمقابل زنگ زدگي وخوردگي شيميائي.

۱۳ -كاهش توان موردنياز.

كه نتايج توجيحات اقتصادي ان شامل موارد زيراست:

۱- افزايش طول عمرمفيدقطعات تحت نيروهاي اصطكاك.

۲- كاهش قيمت تمام شده توليدات دراثركاركردبيشترماشين الات.

۳- كاهش نيروي انساني تعميرات وهزينه تعويض قطعات دستگاه ها.

۴- كاهش هزينه هاي مصروفه جهت تامين توان موردنياز(كاهش توان مصرفي) ثمرات ان مي باشد.

لازم به توضيح است كه براي روان كنندگي وايجادفيلم مايع بين دوقطعه متحرك تنهاازروغن هاي روان كننده استفاده نمي شودبلكه دربسياري ازمواردازمايعات ديگرنيزاستفاده مي شودبه عنوان مثال براي روانكاري پكينگ هاي پمپ هاي گريزازمركزازمايع پمپ شونده كه هرسيالي مي تواندباشد(به غيرازسيالات خيلي خورنده وكثيف)براي روانكاري وممانعت ازتماس قطعات داخلي پمپ ها نظيررينگ هاي فرسايشي بوش ها رينگ هاي داخلي و……ازمايع داخل پمپ وهمچنين براي روانكاري قطعات ثابت ومتحرك مكانيكال سيل ازمايع اب بندشونده داخل استافينگ باكس نظيراب موادنفتي ياهرمايع ديگري Rotory&Stationary ها استفاده مي شودوبه همين دليل توصيه مي شودكه اين دستگاه هابه هيچ عنوان بدون مايع راه اندازي نشوند و حتي باانجام عمليات هواگيري شرايط مناسبي براي روانكاري رابوجودمي اورند.

همچنین بخوانید: انواع روغن صنعتی و کاربرد آنها

خواص ضروري روغن هاي روان كننده

روغن هاي روان كننده بايد:

١-داراي گرانروي يا ويسكوزيته مناسبي باشند تافيلم روغن باضخامت مناسبي تشكيل وباعث كم شدن اصطكاك وساييدگي وانتقال حرارت وضربه گيري واب بندي وانتقال نيرو را بخوبي انجام دهند.

٢-گرانروي خود رادرمحدوده درجه حرارت كاري درحد كافي حفظ كنندتا لطمه اي به انجام وظايف به اندازه كافي و بالايي داشته Viscosity Index انهاوارد نشود(در اصطلاح گفته مي شود شاخص گرانروي باشند).

٣-درمقابل تجزيه حرارتي و اكسيد اسيون(سوختن) به حد كافي مقاوم باشند.

٤-باعث زنگ زدگي وخورد گي بيش از حد قطعات ,كه توسط مواداسيدي وساينده بوجود مي ايد نشود.

٥-داراي مواد پاك كننده ومعلق مناسب باشند تا از ته نشين شدن رسوبات درلابلاي قطعات جلو گيري نمايد.

٦-درسرما به اندازه كافي روان باشند تاشروع وادامه حركت قطعات اسان شود.

٧- اثر نا مطلوبي روي قطعات غير فلزي مثل كاسه نمد ها و… نداشته باشند.

٨-روي قطعاتي كه باانهادر تماس است وهمچنين روي اجزاي دروني خودشان اثرنا مطلوب نداشته باشند وبين انها واجزا سازگاري وجود داشته باشد.

٩-از نظرعواملي نظير فراريت اتش گيري ونظاير ان در شرايط مناسبي قرار داشته باشند.

١٠ -روغن ها بايد بتوانند اثرات نامطلوب ناشي از كار دستگاه مثل احتراق ويا مخلوط شدن با اب در توربين هاي بخارو…. راتاحد ممكن خنثي نمايند.

١١ -موادالوده كننده خارجي مثل گردوخاك و…….همراه نداشته باشند.

۱۲ -درحين كارايجادكف نكنند.

۱۳  در شرايط عمليات و طول زمان سرويس خواص خودرا محفوظ نگه دارند.

۱۴  خاصيت ضد زن گزدگي داشته باشد به خصوص وقتي كه در محيط عمل ممكن است رطوبت وجود داشته باشد.

۱۵  خاصيت ضدفرسودگي داشته باشند.

۱۶  در درجه حرارت عمليات، سرعت و بار غلظت مناسبي داشته باشند.

همچنین بخوانید: روان کننده های مناسب برای انواع کمپرسور

اكثر ويژگي هاي فوق الذكرتقريبا درتمام روغن ها بطور مشترك ضروري است ولي ممكن است در هر مورد خاص, مواردمعيني از انها اولويت بالاتري داشته باشد. علاوه بر اين ممكن است هرروغن مخصوص ويژگي هاي مشخص نيزبرايش ضروري باشد مثلا قدرت پاك كنندگي كه جزخواص ضروري روغن موتور هاي بنزيني وديزلي ونظاير ان است ويا تشكيل شدن يك امولسيون پايدار روغن و اب براي روغن هاي حل شونده تراشكاري و جداشدن اب ازروغن در مدت زمان كوتاهي براي روغن هاي توربين هاي بخار ( به همين دليل روغن هاي توربين ها نبايد با موادي مثل پاك كننده ها كه باعث ايجاد امولسيون وجدانشدن اب

وروغن مي شوندمخلوط شوند) همچنين روغن ترا نسفور ما تورها ونظاير ان بايد درحد بالايي عايق الكتريسيته باشند وروغن هاي هيدروليك بايد مقاومت مولكولي بالايي براي تحمل فشار هاي بالارا داشته باشند تا عمل انتقال نيرو را به نحو احسن انجام دهند كه جهت دادن خواص ضروري به روغن ها بااضافه كردن مورد نياز هر شرايط به روغن پايه باعث بهبود خواص ان مي شود.

البته تمامي اين وظايف با شدت يكسان در همه موارد ,مورد نياز نيست وبسته به مورد, نوع كار برد ومصرف روغن ممكن است بعضي از وظايف فوق از وظايف اصلي روغن وبقيه به عنوان وظايف فرعي مطرح  باشد. لازمه لغزش بين دو سطح كه توسط روغن روانكاري مي شوندمولكولهاي روغن است كه بستگي به ضريب اصطكاك بين سطح لغزنده و روغن داردو براي لغزش با ضريب اصطكاك كم بايد روغن مناسب باشد و غلظت آن طوري باشد كه در مقابل درجه حرارت هاي بالا و فشارهاي وارده ثابت بماند و خاصيت روانكاري خود را از دست ندهند.

نكته حائز اهميت اين است كه روغن ها براي اين كه بتوانندوظايف خود رابه درستي انجام دهند, بايد داراي شرايط وويژگي هاي معيني باشند كه در واقع همين خواص روغن ها است كه روغن هاي مختلف وكيفيت انها  رامتمايز مي كند. همچنين به دليل ويسكوزيته روغن, در خود روغن نيز نيروي اصطكاك ايجاد مي شودكه بايد در محاسبات ياتاقانها منظور گردد.

استفاده ازروغن مناسب مي تواندمزاياي زيررادربر داشته باشد:

۱-كم شدن مصرف سوخت.

۲-كاهش اصطكاك وتوان مصرفي .

۳-افزايش طول عمرماشين وقطعات ان .

استفاده از منابع: .روغن روانکار صنعتی -آموزش شرکت پالایش نفت اصفهان

شرکت پترو اکسیر آسیا تولید کننده انواع روغن های صنعتی ، روغن های هیدرولیک  و مواد شیمیایی صنعتی همیشه سعی کرده کیفیت را به عنوان اولین و مهمترین گزینه برای تولیدات خود در نظر بگیرد.شما می توانید برای اطلاع از انواع روغن هیدرولیک و روغن صنعتی با کارشناسان ما از طریق صفحه تماس با ما در ارتباط باشید تا مناسب ترین و مرغوبترین انواع روغن صنعتی را دریافت نمایید.