loading

آشنایی با روغنهای روانكاری


آشنایی با روغنهاي روانكاری oils Lubricating

روغنهاي روانكاری روغن هائي هستند كه براي روانكـاري قطعـات ياتاقـان ماشين آلات به كار ميروند . معمولا” مقطرهاي سنگين تقطير برشـي نفـت خـام بعـد از نفـت سفيد با حرارت بين ١٢٣ الي C ˚ ١٥٨ هستند . در درجات سبك ، متوسط و سـنگ ين برحـسب وزن ملكولي آنها ، جدا ميشوند به صورت رنگ پريده هنگامي كه زردرنگ تا متمايل به قرمز و تيره هنگامي كه به رنگ سياه مايل به قهوه اي هستند ، طبقه ميشوند . نقطه اشتعال آنها بين ١٥٠ الي C ˚ ٣١٦ و وزن مخصوص آنها معمولا ” ٨٦٠ %الي ٩٤٠ %اسـت .

روغـن هـاي خنثـي

روغـن هـاي خنثـي ، روغن هاي سبكي هستند كه با تقطير ، بدون شكستن به دست مي آينـد و در تمـاس بـا آب ، مانند روغن هاي پارافيني ، امولسيون نمي شوند . لـذا بـراي روانكـاري كارتـل اتومبيـل و در سيستمهاي چرخه اي مطلوب اند . روغن هاي روانكاري را ممكن است با اسـيد سـفيد كـرد و ميتوان آن ها را با روغن هاي نباتي و حيواني مخلوط كرد . روانكاري كمال مطلـوب ، تحـصيل لايه نازك مايع روان بين سطوح در حركت با جابازي بسيار كم اسـت ، بطوريكـه محـور روي لايه نازك روغن بچرخد . روانكاري هيدروديناميكي تحت فـشار ايـن وضـع را فـراهم ميكنـد . هنگامي كه جابازي بسيار زياد ، لزجت روغن بسيار كم ، بار بسيار سنگين ، يا سرعت بسيار كـم باشد ، فقط يك روانكاري مرزي تقريبا ” در مجاورت كف حاصـل ميگـردد ، بطوريـك كـه لايـه نازك محور را تحمل نمي كند . روغن هاي نبـاتي چـرب و اسـيد بـوده ، نرمـي بيـشتري دارا هستند ، ولي به آساني اكسيد مي شوند . هنگام كاربرد ظاهرا” صمغي ميشوند ، مگـر ايـن كـه يك ماده ضد اكسيدان در آنها به كار برده شود . روغن هاي نباتي و حيواني خاصيت چسبناكي روغنهاي روانكاري را افزايش مي دهند ، ولي در هيچ حالتي نبايد عنصري كه باعث امولسيون شدن ميشود به روغن اضافه كرد . براي روغن موتور كشتي ١٥ الي ٢٠ درصد روغن تـصفيه شده تخم ترب و بادام زميني مشخص شده است، اين روغـن روانكـاري داراي نقطـه اشـتعال C ˚١٧٧ است . روغن سيلند بخار ، داراي ٥ الي ١٠ درصد روغنهاي نباتي اسيد چرب با نقطـه اشتعال C ˚٢٣٢ است . روغن جذب شده نام روغن مركبي است كه هم بـه عنـوان روانكـار و هم بصورت لايه عمل ميكند . سيليكون هـا ، اكنـون بجـاي روغـن هـاي روانكـاري در شـرايط گرماي بسيار زياد و بسيار كم به كار مي روند ، ولي بطور كلي ارزش روانكاري آنها كم است

ضداكسيدانها

ضداكسيدانها ، كه براي كـاهش اكـسايش و حـداقل ايجـاد لجـن و تـشكيل اسـيد در روغنهـا بكـار ميروند، عموما” تركيبات قلع مانند بي اكسيد قلع ، تترافنيل قلع و ريـسينولئات قلـع هـستند . گـرد قلـع بـه تنهـائي نيـز داراي عمـل بازدارنـدگي اسـت. پاكـسازها در تركيـب روغنهـاي روانكـاري موتورهاي احتراق داخلي براي جلوگيري و فروپاشـي كـربن و رسـوبات لجـن وارد مـي شـوند . درصدهاي زيادي از ر وغن هاي نباتي و حيواني به شمار زيـاد در روغـن روانكـاري ماشـين آلات نساجي اضافه و براي اين منظور ، روغن هاي زنگ نزن ناميده ميشوند . زيرا ، چنين روغـن هـائي آسانتر از روغن هاي معدني از روي پارچه شسته شده و داراي ضريب مالش كمتري نيز هستند . كيفيت روانكاري عالي روغن هاي نباتي ، بدون نقص صمغي شدن را ميتوان از روغن هاي معـدني با اضافه كردن يك عامل چربي مانند ريسينولئات پيريدين ستيل به دست آورد . در فشار زيـاد و براي روانكاري چرخ دنده هاي استحكام بالا از يك روغــن نوع عالي در تركيب با صابون سولفونه سربي استفاده ميشود . روانكارهاي ابرفشار بـراي روانكـاري دنـده هـاي كـار سـنگين از تركيـب روغنهــاي با كيفيت عالي و صابون سولفونه سربي ساخته ميشود . براي فشار فوق العـاده زيـاد و گرماهاي زياد ، جائي كه روغن ها و گريس ها اكسيد ميشوند ، بـي سـولفورموليبدن ، MoS٢ بـه تنهائي يا مخلوط با روغن ها يا سيليكون ها به كار برده شده است. اين ماده ، گرد نرم سياه رنـگ با دانه هائي به كوچكي ٧٥/٠ ميكرون است ، كه محكم به سطح فلز چسبيده ، ضريب مالشي كمـي افاضه ميكند و كار تا C ˚٤٠٠ را نيز امكان ميدهد ولـي داراي واكـنش اسـيدي بـوده و فلـزات را مي خورد . بي سولفور موليبدن شبيه گرافيت ولي به چگالي دو برابر آن است . گوگرد بـا پيونـد الكتروني ضعيف تر روي يك طرف صفحه نسبت به طرف ديگر ، خود را چسبانده ، تشكيل صفحات لايه اي يا پولك هائي در ساختار مولكولي مي دهد كه شكاف برداشته و عمل لغزش يا روانكاري را به وجود مي آورد . بي سولفور موليبدن را ممكن است به عنـوان زبـره در دنـده هـا و ياتاقانهـا نايلوني براي كاهش اصطكاك به كـار بـرد . بـي سـولفور تنگـستن نيـز بـه عنـوان روانكـار نظيـر بي سولفورموليبدن به كار مي رود . پيوند الكتروني گوگرد به تنگستن قوي تر از موليبـدن اسـت و بدين لحاظ در حرارت هاي زياد پايدارتر است . ابعاد دانه هـاي بـي سـولفور تنگـستن ١ الـي ٢ ميكرون و به صورت گرد متبلور سياه خاكستري رنـگ اسـت . روانكارهـاي خـشك لايـه ، معمـولا ” گرافيت يا سولفور موليبدن در يك رزين يا محلول فرار هستند . روي سطح ياتاقان پاشيده شـده و با تبخير حلال ، لايه نازك چسبنده اي روي ياتاقان باقي مي ماند . پلـي تترافلوئـور و اتـيلن ، كـه دماهاي تا C ˚٢٦٠ را مقاومت مي كند ، روانكاري خشك لايه است و نيـز بـه عنـوان افزودنـي بـه روغن هاي روانكاري به كار مي رود . بـي سـولفور سـلنيم ، SeS٢ ، كيفيـات روانكـاري خـود را تـا گرماهاي C ˚١٠٩٣ حفظ ميكند و به علت افاضه گازي كم ، براي روانكاري در خلاء مناسب است .

همچنین بخوانید: روغن های روانساز چیست ؟ روانکارها چگونه تولید میشود؟

 

آنتی فوم یا ضد کف

ساير موادي كه به عنوان روانكارهاي خشك به كار مي روند . عبارتند از: بي سـولفورتانتال TaSبــي تلوروتيتــان ، TiTe٢ و بــي ســلنور زيركــونيم ، ZrSe٢ ، روغــن هــاي هيــدروليك (مايعــات هيدروليك ) ، براي كار در پرس ها بايد هم روانكاري و هم فشار تحمل كننـد و بيـشتر روغنهـاي معدني هستند ولي جائي كه در معرض گرماهاي زياد باشد ، مانند ماشين هاي ريخته گري تحت فشار ، مواد شيميائي به كار مي رود .

روغن هيدروليكي مقـاوم بـه شـعله بـا بنيـان فـسفات بـري كرزيل ، روغنهاي استراز گاز نفت در هواپيما ، پليمرهاي كلرور تري فلوئورو وينيل ، و دي فنيـل ديدودسيل از تركيبـات مختلـف و تجـاري محـسوب ميـشوند .

روغـن هـاي سردسـازي ، بـراي روانكاري ماشين آلات سردسازي ، روغن هاي معدني هستند كه براي زدودن تمـامي رطوبـت و موم آن ها ، تصفيه شده اند . نوعي از اين روغن ها تا برودت C˚٥٧ -نيـز پايـدار ميماننـد . مـايع هيدروليكي از آب – گليكول ميتواند فشاري تا حد ٣٤ MPa را مقاومت كند . داراي نقطه ريـزش C˚٦٣ -و ضريب لزجت ١٧٠ و در محدوده وسيعي از دما با كمترين اثـر روي لزجـت مـايع بكـار مي رود . مايعات هيدروليكي سـازگار بـا محـي ط زيـست بـه ميـزان روزافزونـي در ماشـين آلات كشاورزي و ساير محيط هاي حساس زيست محيط به كار مي روند . اين مايعات زيست فروپـاش و غيرسمي در قبال حيوان و ماهي هستند .. طبيعت فلزات ياتاقان اغلب بر روي روغن روانكار اثر ميگذارد . در فلزات پرآلياژي ، بعضي عناصر به عنوان كاتاليزور براي اسيدي كردن روغـن عمـل ميكنند ، يا اسيدها يا رطوبت موجود در روغن ها ممكن است فلـز را تجزيـه كننـد . در آلياژهـاي سرب دار ياتاقان ، منيزيم آزاد در مجاورت رطوبت باعث خرابي سرب ميگردد . آلياژهاي سرب قليائي نيز در مجاورت روغن هاي حيواني يا روغن هاي ماه ي ممكن اسـت حـل شـوند . بـه هـر صورت ، معمولا” هيچيك از آلياژهاي سفيد ياتاقان تحت تاثير روغن هاي حيواني و نباتي كه بـراي روانكاري به كار برده شده اند ، قرار نميگيرند ، مگـر ايـن كـه مقـادير محـسوسي از عنـصر آزاد اكسيد كننده موجود باشد . گرافيت به تاثير و سودمندي روغن روانكاري مي افزايد . روانكارهاي گرافيتي ، هر جا كه روانكاري مدوام مشكل باشد ، براي روشن كـردن موتـور ، بـراي فنرهـا ، يـا براي ياتاقانها ئي كه لايه اي ضخيم مورد نياز باشد به كار مي روند . گرافيت يا سـولفور موليبـدن در روغن ها ، رزين ها يا حلال ها براي روانكاري ، اندوده هـاي روانكـار و جداسـازهاي قالـب بـه صورت پاشيدني به كار مي رود . كاستور داگ ، محلول ١٠ درصد گرافيـت در گليـسرين اسـت ، محلول گرافيت در روغن كرچك ، محلـول گرافيـت در بـوتيلن گليكـول و محلـول بـي سـولفور موليبدن در رزين اپوكسي و محلول گرافيت در الكل روانكارهاي گرافيتي هستند كه مـايع حامـل تبخير و لايه اي از گرافيت روي ياتاقان باقي ميگذارند . روانكارهاي پل فنيل اتر، به ميـزان زيـادي مقاوم به تشعشع هستند . آنها بعد از جذب اشعه گاما كه روغـن هـاي معـدني را خـشك ميكننـد ، روانكاري ميكنند .

همچنین بخوانید: پارامترهاي كيفي و مشخصات عمده روغن هاي صنعتي چیست؟

انواع روغن صنعتی

به عنوان روانكارهاي خاص در شرايط فوق العاده گرم به كـار مـي رونـد . پـنج نوع اصلي روانكارهاي ساختي وجود دارد : پلي آلفا اولفين ها (PAOs ، (پلـي گليكولهـا ، اسـترهايپوليول ، دي استرها ، واسترهاي فسفاتي و PAOs ها داراي بيشترين كاربرد هستند . روانكارهـاي ساختي در مقايسه با روغن هاي معدني يا بر مبناي نفت ميتوانند در محدوده وسـيعي از دمـا (از ٧٣ – تا C ˚ ٢٨٨ ( عمل كرده ، اصطكاك را بهتر كاهش دهند و داراي دوام بيشتري هـستند . ايـن روغن ها ، همچنين خطر آتش گيري در دمـاي زيـاد را كـاهش مـي دهنـد . اسـترهاي فـسفاتي محتوي ٨ الي ١٢ در صد فسفر و داراي نقطه اشتعال ٢٣٨ الي C˚ ٢٥١ ، در مقايـسه بـا ١٤٩ الـي C˚١٧٧ روغن هاي معدني هستند . به هر حال روانكارهاي ساختي گرانتر هستند .

تـري كرزيـل فسفات استركه زماني زياد به كار مي رفت ، به علت مسموم كردن دستگاه عصبي كاربرد خود را از دست داده است و روانكارهاي ساختي جديدي ابداع گرديده كه ايمن تر هستند كه دو تاي آن عبارتند از فسفاتهاي ايزوپروپيل فنيل و فسفاتهاي تي – بوتيل فنيل ، تـري آريـل فـسفات اسـتر که داراي خاصيت هيدروليكي عالي و پايداري اكسيدي زيادي است .

استفاده از منابع: 1.روغن ها و اصول روغنهای روانكاری -2.راهنمای روغنکاری و انتخاب روغنها

شرکت پترو اکسیر آسیا تولید کننده انواع روغن های صنعتی ، روغن های هیدرولیک  و مواد شیمیایی صنعتی همیشه سعی کرده کیفیت را به عنوان اولین و مهمترین گزینه برای تولیدات خود در نظر بگیرد.شما می توانید برای اطلاع از انواع روغن هیدرولیک و روغن صنعتی با کارشناسان ما از طریق صفحه تماس با ما در ارتباط باشید تا مناسب ترین و مرغوبترین انواع روغن صنعتی را دریافت نمایید.

مقالات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.